Xuất khẩu sang thị trường Trung Đông: Vẫn còn nhiều rào cản

Trung Đông là "thiên đường" hấp dẫn cho các doanh nghiệp Việt. Tuy nhiên, hàng hóa vẫn gặp rào cản về logistics và thanh toán. Để ...

Trung Đông là "thiên đường" hấp dẫn cho các doanh nghiệp Việt. Tuy nhiên, hàng hóa vẫn gặp rào cản về logistics và thanh toán. Để tháo gỡ vấn đề logistics, các doanh nghiệp cần hợp tác với nhau.

Chiều 28/8, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức hội nghị “Hợp tác doanh nghiệp Việt Nam – Trung Đông”. Hội nghị có sự tham dự của ông Saleh Adibi, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Iran tại Việt Nam, các bộ ngành và hơn 40 doanh nghiệp xuất khẩu nông sản hàng đầu của Việt Nam.

Hội nghị Hợp tác doanh nghiệp Việt Nam - Trung Đông. Ảnh: Bích Hồng/BNEWS/TTXVN

Trung Đông là thị trường lớn với dân số hơn 400 triệu dân bao gồm 16 quốc gia. Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu sang Trung Đông các sản phẩm như gạo, chè, cà phê, hạt tiêu, cao su tự nhiên, hạt điều, trái cây (đặc biệt là chuối, dứa, chanh..), thủy sản, các mặt hàng may mặc, giày dép, hàng thủ công mỹ nghệ.

Những sản phẩm Việt Nam nhập khẩu từ Trung Đông bao gồm: phân bón các loại, hóa chất, quặng và khoáng sản, vải…

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường đánh giá, Trung Đông là thị trường rất lớn, đồng thời là cửa ngõ, cầu nối sang thị trường châu Âu.

Các mặt hàng xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với Iran nói riêng và Trung Đông nói chung là bổ trợ cho nhau nên tiềm năng thương mại giữa hai bên là rất lớn.

Tuy nhiên, cho tới nay, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai bên còn rất thấp do nhiều nguyên nhân. Hiện hai bên còn gặp khó khăn trong khâu thanh toán cho các hợp đồng thương mại và chuyển tiền đầu tư.

Doanh nghiệp hai bên chủ yếu hợp tác thanh toán qua các ngân hàng trung gian ở Dubai, Trung Quốc, Singapore hoặc một số nước châu Âu với chi phí trung gian và rủi ro tài chính cao.

Theo ông Võ Quang Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, đây là thị trường tiềm năng cho xuất khẩu chuối. Công ty ông đã từng xuất khẩu chuối sang Trung Đông nhưng gặp nhiều khó khăn trong thanh toán.

Để xuất khẩu được chuối sang thị trường này đòi hỏi khâu bảo quản sau thu hoạch rất cao, trong khi đó các vùng trồng chuối ở Việt Nam lại không tập trung.

Ông Huy cho rằng, nhà nước cần có giải pháp can thiệp, hỗ trợ về thanh toán cũng như xây dựng tiêu chuẩn cho hàng hóa sang Trung Đông, trong đó có chuối.

Ông Lê Thành, Viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ đánh giá, rau quả là mặt hàng có tốc độ tăng trưởng cao nhất sang thị trường này (24%). Có thể nói, Trung Đông là "thiên đường" hấp dẫn cho các doanh nghiệp Việt.

Tuy nhiên, hàng hóa sang đây vẫn gặp rào cản về logistics và thanh toán. Để tháo gỡ vấn đề logistics, các doanh nghiệp cần hợp tác với nhau.

Đồng tình với quan điểm trên ông Lê Quang Nhuận, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Louis Rice cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu sang Trung Đông nên cùng hợp tác thuê một công ty vận tải cố định với mức giá có thể chấp nhận được, bởi giá vận chuyển tác động rất lớn đến giá hàng hóa.

Trung Đông cũng được coi là thị trường tiềm năng cho hạt gạo Việt Nam. Theo ông Lê Quang Nhuận, doanh nghiệp bên Trung Đông thường thanh toán sau 7-10 ngày, trong khi hàng hóa sang đây đã mất mấy chục ngày.

Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải mạnh về vốn và doanh nghiệp cần có sự hỗ trợ, ưu đãi đầu tư trong vay vốn khi đẩy mạnh xuất khẩu vào đây.

Ông Trần Văn Trí, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Việt Nam – Iran kiến nghị, Chính phủ thúc đẩy cơ chế hợp tác ngân hàng để đại lý hai bên sớm có liên kết tạo điều kiện thuận lợi cho khâu thanh toán.

Có cơ chế ưu đãi, miễn, giảm thuế các mặt hàng xuất nhập khẩu giữa hai nước và tạo điều kiện để doanh nghiệp đưa các trang thiết bị, máy móc sang Iran phục vụ đầu tư sản xuất. Đề nghị tránh đánh thuế 2 lần với hàng hóa xuất nhập khẩu theo hình thức hàng đổi hàng.

Phát biểu tại hội nghị, ông Saleh Adibi, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Iran tại Việt Nam cũng cho rằng, rào cản về sự hợp tác giữa hai bên là ngân hàng hai bên vẫn còn “giậm chân tại chỗ”.

Kênh hợp tác ngân hàng là rất quan trọng. Hiện nay, Iran có liên kết với nhiều ngân hàng ở các nước trên thế giới. Doanh nghiệp Việt Nam có thể thanh toán qua đây.

Ông Saleh Adibi mong muốn, Việt Nam và Iran sớm đàm phán để ký kết Hiệp định Thương mại ưu đãi giữa hai bên.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chỉ đạo, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp khi mở cửa xuất khẩu sang Trung Đông.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với Bộ Công Thương và Hội đồng doanh nghiệp Việt Nam – Iran chuẩn bị tốt nhất cho chuyến xúc tiến thương mại sang thị trường này vào cuối năm nay.

Theo số liệu thống kê của Bộ Công Thương, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và các quốc gia Trung Đông, những năm qua liên tục gia tăng.

Năm 2016, kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều đạt 10,887 tỷ USD, tăng hơn 100% so với năm 2011.

Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Trung Đông đạt 8,059 tỷ USD và nhập khẩu từ Trung Đông đạt 2,828 tỷ USD.

Bích Hồng/BNEWS/TTXVN